درس 23 - فواید گیاهان و درختان

به نام خداجون مهربون

هدف کلی: آشنایی با گیاهان و درختان و فواید آن‌ها مانند دارویی، خوراکی و…

اهداف جزئی:

  • توجه به زیبایی‌های آفرینش، لذت بردن از آن و سپاسگزاری از خدا
  • آشنایی و احترام گزاردن به مناسبت‌های ملی (روز درختکاری)
  • شرکت در بحث و گفت‌وگوهای کلاسی
  • گسترش گنجینه واژگان
  • پاسخ‌گویی به سؤالات از نوع باز (با استفاده از تخیلات خود)
  • دست‌ورزی و تقویت عضلات دست
  • تقویت هوش طبیعت‌گرایی (Naturalism)
آغاز سخن با نام خدا و هم‌خوانی دعای سلامتی امام زمان (عج)
عادت چله

اگر بخواهی زیبایی‌های طبیعت را نام ببری، کدام‌ها را نام می‌بری؟ این طبیعت زیبا را چه‌کسی آفریده است؟ چگونه به‌خاطر این‌همه زیبایی خدا را شکر کنیم؟

مرورها بر اساس منحنی فراموشی

برای مرور درس ­های گذشته سؤالات ذیل را از نوآموزان بپرسید:

  • درس 14: اگر ببینید کسی حیوانی را آزار می‌دهد، چه‌کاری را انجام می‌دهید؟
  • درس 20: در هر فصل، درختان چه‌شکلی هستند؟ شما متولد چه فصلی هستید؟
  • درس 22: روزها در آسمان چه می‌بینید؟
فعالیت 1: کتاب کودک

تصویرخوانی و تفکر: از نوآموزان بخواهید به‌دقت به تصاویر نگاه کنند و در مورد آن و آنچه می‌بینند فکر کنند و توضیح دهند. به‌نظر شما پرپری چه حسی دارد؟ چرا؟ لیوان سبز در دست مامان‌بزرگ چیست؟ بابابزرگ چه در دست دارد؟

تشخیص عدم تعلق یک شیء به مجموعه (مرور درس 20): از نوآموزان بخواهید به کادر پایین صفحه دقت کنند و اشیا مرتبط با هم را رنگ‌آمیزی کنند و شیئی که به بقیه مرتبط نیست را پیدا کنند و دور آن با رنگ قرمز، خط بسته بکشند. (همه اشکال خوردنی‌اند به‌جز یکی).

دست ورزی: از نوآموزان بخواهید تا خطوط خط چین بالای صفحه را با توجه به فلش‌ها، پررنگ کنند.

فعالیت 2: داستان «پرپری دلش درد می‌کند»

پرپری و نازپری رفته بودند دیدن مامان‌بزرگ و بابابزرگ.‌ پرپری تا از راه نرسیده، بال زد و رفت روی شاخه‌های درخت حیاط نشست. به میوه‌ها نوک می‌زد. نازپری صدا زد: «مریض می‌شوی داداشی. نشُسته نخور.»

بابابزرگ به سبزی‌های باغچه آب می‌داد. آن‌ها را که دید، گفت: «نازپری راست می‌گوید. اول باید میوه را بشویی بعد بخوری، کمی آهسته‌تر بخور! همه‌اش برای خودت است.»

اما پرپری انگارنه‌انگار. میوه‌ها سرخ و شیرین بودند؛ آب‌دار و خوش‌مزه. نمی‌توانست از آن‌ها دل بکند. نوک زد و نوک زد تا یک‌دفعه فکر کرد چیزی در دلش پیچ می‌خورد. بالش را گذاشت روی دلش و با صدای بلند گفت: «آخ دلم! وای دلم! به دادم برسید!»

شکم پرپری باد کرده بود. شبیه یک توپ بزرگ که انگار زیر لباسش قایم کرده بود. نازپری کنارش رسید. نگاهش کرد و گفت: «نچ نچ نچ نچ. چه‌کار کردی با خودت داداشی؟»

پرپری هق‌وهق‌وهق گریه‌اش گرفت. مامان‌بزرگ به حیاط آمد. یک لیوان در دستش بود. آب داخل آن سبز رنگ بود. لیوان را به طرف پرپری گرفت و گفت: «از این بخور تا زود خوب بشوی».

پرپری گفت: «آب سبز؟ من که این را نمی‌خورم.»

مامان‌بزرگ خندید. گفت: «این نبات‌داغ و نعنا است. دوای دل‌درد تو. اگر نخوری تا شب از درد به خودت می‌پیچی.»

نازپری پرسید: «نعنا؟ نعنا دیگر چیست؟»

مامان‌بزرگ باغچه را به او نشان داد و گفت: «بابابزرگ چند تا سبزی  داخل باغچه کاشته که همه‌شان دارویی هستند. از آن‌ها برای درمان بیماری‌ها استفاده می‌کنیم. مثل نعنا برای دل‌درد پرپری.»

نازپری کمی فکر کرد و پرسید: «به غیر از نعنا، چه‌چیزهای دیگری دردها را خوب می‌کند؟»

بابابزرگ که یک‌دسته سبزی از  داخل باغچه کنده بود، پیش آن‌ها آمد و به او گفت: «مثلاً پونه. ببین چه برگ‌های قشنگی دارند!»

نازپری نوکش را بالا گرفت و بو کرد. گفت: «بوی خوبی هم دارند.»

پرپری دوباره یاد دردش افتاد، دیگر طاقت نیاورد. از جایش بلند شد و لیوان را از دست مامان‌بزرگ گرفت. همه نبات‌داغ و نعنا را یک‌جا سر کشید. نوکش کمی سوخت. همه خندیدند. مامان‌بزرگ گفت: «آرام‌تر پرپری! صبر کن جوشانده کمی خنک شود».[1]

[1] فاطمه اکبری اصل.

فعالیت 3: بحث و گفت‌وگو

در مورد نعمت‌های خدا و گیاهان و فواید آن با نوآموزان گفت‌وگو کنید از آنان بپرسید فکر می‌کنید گیاهان و درختان چه فایده‌هایی برای ما دارند: با استفاده از سؤالات ذیل گفت‌وگو و پاسخ نوآموزان را هدایت کنید:

چه فایده‌هایی از گیاهان و درختان در داستان بیان شده است؟ پرپری وقتی به خانه بابابزرگ رسید چه کرد؟ چند درخت را نام ببرید که میوه‌های خوش‌مزه و مفید دارند؟

مامان‌بزرگ برای دل‌درد پرپری چه کرد؟ آیا تابه‌حال در زمان بیماری خود، داروی گیاهی خورده‌اید؟ اسم آن را می‌دانید؟

بابابزرگ برای دل‌درد پرپری چه کرد؟

می‌دانید یکی از فواید گیاهان، تمیزی هواست؟ به‌نظر شما یک گیاه چطور می‌تواند هوا را تمیز کند؟ (اجازه دهید کودکان، با استفاده از تخیلات و اطلاعات خود پاسخ را بگویند).

از چوب درختان چه استفاده‌هایی می‌شود؟ آیا می‌دانید کاغذ از چه ساخته می‌شود؟

در هوای گرم در سایه‌ی درختان نشسته‌اید؟ هوا در سایه چطور بوده است؟

فعالیت 4: کاردستی

با استفاده از چوب بستنی یا شاخه‌های باریک درختان، برگ درختان، مقوای رنگی و چسب مایع یک کاردستی زیبا درست کنید.

مثل درخت، گل، خانه و…

وسایل مورد نیاز: چوب بستنی، مقوای رنگی، برگ درخت، چسب مایع، چشم متحرک.

فعالیت تکمیلی:

نوآموزان هرکدام یک داروی گیاهی را به کلاس بیاورند و برای مربی و دوستانشان بگویند که این داروی گیاهی مناسب برای درمان چه بیماری است؟

و در آخر کلاس هم، همه یک دمنوش خوش‌مزه گیاهی میل کنند (توجه داشته باشید کسی بیماری یا حساسیت خاصی نسبت به دمنوش گیاهی نداشته باشد).